Het komt regelmatig voor dat er in één gebouw meerdere gebruikers aanwezig zijn. In deze situaties is het belangrijk dat de ontruimingsprocedures goed op elkaar zijn afgestemd. Hoe werken de verschillende gebruikers samen tijdens een ontruiming of andere calamiteit binnen het gebouw? Wie neemt welke verantwoordelijkheid? Er zijn verschillende mogelijkheden voor het opstellen van ontruimingsplannen waarbij meerdere gebruikers aanwezig zijn. Hierover wordt in kennispublicatie een nadere toelichting gegeven.
Grondslag ontruimingsplan
Vanuit het Bouwbesluit 2012 is een ontruimingsplan vereist (art. 6.23 lid 6) als er een vereiste is voor het hebben van een brandmeldinstallatie als bedoeld in art. 6.20. Er worden geen specifieke prestatie-eisen gesteld aangaande de inhoud van een ontruimingsplan, hoe deze eruit kan komen te zien is vrij te bepalen, mits wordt voldaan aan de functionele-eis. De interne en externe alarmeringsprocedure alsmede de vastgestelde ontruimingsprocedure dienen in het ontruimingsplan te worden opgenomen:
Welk type calamiteit doet zich voor?
Wie heeft welke verantwoordelijkheid?
Wie voert welke taken uit?
Waar verzamelen de aanwezige personen buiten het gebouw?
Wordt het gehele gebouw in één keer ontruimd? Of gebeurt dit in fases?
Zijn alle aanwezige personen zelfredzaam?
Worden de hulpdiensten automatisch gealarmeerd?
Er is wel een NEN-norm (de NEN 8112) welke als leidraad voor het opstellen van een ontruimingsplan gebruikt kan worden, echter wordt deze norm niet wettelijk aangestuurd, waardoor deze geen rechtstreekse juridische binding heeft. Wel wordt in de artikelsgewijze nota van toelichting van art. 6.23 aangegeven dat de NEN 8112 kan worden gebruikt voor het opstellen van een ontruimingsplan. In deze NEN-norm staan alle onderwerpen beschreven om tot een goed ontruimingsplan te komen.
Belang ontruimingsplan
Een ontruimingsplan is van groot belang tijdens een ontruiming van een gebouw. Door tijdige alarmering kan er snel tot een ontruiming over worden gegaan en het gebouw kan worden ontruimd en er weinig tot geen slachtoffers vallen door een calamiteit.
Om het opgestelde ontruimingsplan te toetsen, wordt er geadviseerd jaarlijks een ontruimingsoefening uit te voeren om na te gaan of het ontruimingsplan nog voldoet aan de huidige situatie in het gebouw.
Meerdere gebruikers in één gebouw
Wanneer er meerdere gebruikers in een gebouw zitten is het eveneens belangrijk een passend ontruimingsplan te hebben op locatie, bij de verplichting tot het hebben van een brandmeldinstallatie. Wie neemt welke taken op zich? Wie vervult welke rol tijdens een ontruiming? Hoe wordt er onderling gecommuniceerd? Zoals hierboven beschreven is er een wettelijke grondslag voor het hebben van een ontruimingsplan. Eveneens ligt in artikel 19 van de Arbowet vast dat; er bij aanwezigheid van verschillende werkgevers is het wettelijk vastgelegd dat deze doeltreffend moeten samenwerken tijdens een calamiteit.
Artikel 19: Verschillende werkgevers
1) Indien in een bedrijf of een inrichting verschillende werkgevers arbeid doen verrichten, werken zij onderling op doelmatige wijze samen teneinde de naleving van het bij of krachtens deze wet bepaalde te verzekeren.
2) Alvorens werkzaamheden behorende tot een bij algemene maatregel van bestuur aangewezen categorie aanvangen zorgen de werkgevers ervoor dat schriftelijk is vastgelegd op welke wijze zal worden samengewerkt, welke voorzieningen daarbij zullen worden getroffen en op welke wijze op die voorzieningen toezicht zal worden uitgeoefend bron: Arbowet’.
Maar hoe het ontruimingsplan vorm wordt gegeven en wie welke verantwoordelijkheden draagt, ligt niet wettelijk vast. Welke rol een gebruiker in een ontruimingsplan krijgt / aanneemt, hangt van meerdere factoren af, als voorbeeld kan gegeven worden: hoeveel personen behoren bij één gebruiker? Waar hangt de brandmeldinstallatie (kunnen alle gebruikers hierbij)? Zodoende dient er goed gekeken te worden naar wie welke rol in neemt en welke taken een bepaalde gebruiker op zich neemt.
Ontruimingsplan opgesteld door gebouweigenaar en gebruikers tezamen
De eigenaar van een gebouw dient huurders van het bouwwerk nauw te betrekken bij het opstellen van het ontruimingsplan. Er dient onderling een band te ontstaan ten tijde van een ontruiming. In het gezamenlijke ontruimingsplan dienen alle taken per gebruiker vastgelegd te worden. Elke gebruiker kan zijn of haar eigen taken uitvoeren en deze kunnen onderling afgestemd worden. Denk hierbij bijvoorbeeld ook aan de onderlinge communicatie tussen de verschillende gebruikers. Hoe kan dit het beste uitgevoerd gaan worden?
Ontruimingsplan opgesteld door afzonderlijke gebruikers
Er kan ook gekozen worden door de gebruikers om allen een eigen ontruimingsplan op te stellen. De ontruimingsplannen dienen dat wel op elkaar afgestemd te worden en geadviseerd wordt dat er getoetst wordt (tijdens een ontruimingsoefening) of de taken en samenwerking goed verloopt. Wanneer dit niet zo is dienen de ontruimingsplannen aangepast te worden en beter op elkaar afgestemd te worden.
Leer meer over ontruimingsplannen
Wilt u meer leren over de eisen die er gelden bij het opstellen van een ontruimingsplan en welke voorschriften er zijn op het gebied van ontruimingsplannen? Dan moet u zeker de opleiding ‘Aankomend Brandpreventiedeskundige‘ volgen. In deze opleiding worden de voorschriften vanuit de bouwregelgeving op hoofdlijnen behandeld, welke eisen er gelden voor het opstellen van een ontruimingsplan, welke norm hiervoor wordt aangewezen en wat in een ontruimingsplan moet zijn opgenomen.
Hulp nodig bij het opstellen van een passend ontruimingsplan?
Brafon kan hulp bieden bij het opstellen van een passend ontruimingsplan. Zowel voor één gebruiker per gebouw of voor meerdere gebruikers per gebouw. Met meerdere gebruikers één ontruimingsplan opstellen heeft al vaker zijn vruchten afgeworpen tijdens een ontruiming of andere calamiteit, gezien er dan meer samenhang gecreëerd wordt. Voor ieder gebouw en iedere gebruiker is er een passende oplossing! Neem gerust contact op met Brafon en zie wat wij hierin voor u kunnen betekenen.
Tyrza Plomp
Consultant Brandveiligheid
Ontvang kennispublicaties in uw mailbox
Wilt u de nieuwste kennispublicaties direct in uw mailbox ontvangen? Dat kan! Schrijf u dan in voor onze nieuwsbrief en ontvang alle kennispublicatie zodra deze beschikbaar zijn.
